Naar schatting 400 duizend huishoudens kampten in 2023 met energiearmoede. Dat zijn er 70 duizend meer dan in 2022. Ondanks deze stijging was het aandeel huishoudens met energiearmoede duidelijk lager dan in de jaren 2019-2021. Deze ontwikkeling hangt samen met de steunmaatregelen vanuit de overheid en de energiebesparing door huishoudens in reactie op de hogere energieprijzen. Zonder deze steunmaatregelen zou de energiearmoede groter zijn geweest. Dat blijkt uit onderzoek van TNO en het CBS.
Compensatiemaatregelen remden stijging energiearmoede
In het rapport Energiearmoede in Nederland, dat vandaag is verschenen, hebben TNO en CBS onderzocht hoe de energiearmoede zich tussen 2019 en 2023 heeft ontwikkeld. De cijfers voor 2023 zijn gebaseerd op een voorlopige schatting van het energieverbruik in 2023. De cijfers voor 2019 tot en met 2022 zijn gebaseerd op de Monitor Energiearmoede 2019-2022 die ook vandaag gepubliceerd wordt.
Volgens de voorlopige schatting hadden ongeveer 400 duizend huishoudens in 2023 te maken met energiearmoede, dat is 4,8 procent van alle huishoudens in Nederland. Uit de analyse blijkt dat de compensatiemaatregelen de stijging van de energiearmoede sterk hebben geremd.
In 2022 en 2023 konden huishoudens met een laag inkomen een energietoeslag aanvragen. Ook werd in 2023 een prijsplafond ingevoerd voor energie. Zonder deze maatregelen zou de energiearmoede groter zijn geweest: naar schatting 10,7 procent van de huishoudens zou er dan in 2023 door getroffen zijn. Dat wil zeggen dat bijna 500 duizend huishoudens zijn behoed voor energiearmoede.
Landelijk Onderzoeksprogramma Energiearmoede
De studie Energiearmoede in Nederland maakt deel uit van het meerjarig Landelijk Onderzoeksprogramma Energiearmoede, dat wordt uitgevoerd door TNO in samenwerking met de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), en Economische Zaken en Klimaat (EZK), de provincies Noord-Holland en Zuid-Holland, Flevoland, Noord-Brabant, RVO, VNG en het CBS.
Daarnaast publiceert het CBS jaarlijks in opdracht van het ministerie van EZK de Monitor Energiearmoede, een tabellen- en microdataset met de meest recent beschikbare informatie over de betaalbaarheid van energiekosten voor huishoudens. Omdat de benodigde gegevens pas 14 maanden na afloop van een verslagjaar beschikbaar zijn, heeft de meest recente monitor betrekking op 2022. TNO heeft deze microdata gebruikt voor een doorrekening naar de situatie in 2023.
Relevante Links
Publicatie – Energiearmoede in Nederland (pdf)(opent in nieuw venster)
Publicatie – Samenvatting rapport Energiearmoede in Nederland (pdf)(opent in nieuw venster)
Publicatie – Methoderapport Monitor Energiearmoede(opent in nieuw venster) (verwijst naar een andere website)
Publicatie – Kaarten energiearmoede in Nederland 2019-2023