Wie ook met verve het podium pakten, waren sprekers Michiel van der Vight (De WarmteTransitieMakers, Roland Bronckers (Gemeente Veldhoven) en Janneke Karthaus - van Berlo (Gemeente Eindhoven). 8 prangende vragen en de antwoorden hierop van deze sessie op een rij.
1. Bespreek je de opzet & vorm van een uitvoeringsorganisatie met je omgeving?
Het is goed om eerst intern de eigen kaders te bepalen. Definieer eerst:
- Wat moeten we als gemeente?
- Wat willen we als gemeente?
- Wat kunnen we goed als gemeente?
Wees ervan bewust dat dit beeld intern kan afwijken ten opzichte van de omgeving. Ga daarom ook daarna met hen in gesprek hierover.
2. Hoe zorg je dat je organisatie er klaar voor is?
Volgens Janneke bestaan er 2 fases: changing the business (nu) en running de business (later). Elke fase vraagt om andere prioriteiten. Aangezien het een aanzienlijke groei betekent als team, zorg er dan dus ook voor dat je een HR-strategie hebt. Denk hier bijvoorbeeld aan het opzetten van goede leer- en ontwikkeltrajecten.
3. Hoe maak je eigenlijk een langdurige planning?
Bekijk goed wat alle activiteiten in de planning van a tot z zijn. Dat kunnen wijkuitvoeringsplannen zijn, gemeentebrede isolatieprogramma’s of een doelgroep benadering zoals energiearmoede. Vergeet ook het zakelijk en gemeentelijk vastgoed niet. Pas door het uitzetten van alle activiteiten in een planning, krijg je inzicht in de mate waarin alle projecten tegelijk uitvoerbaar zijn. Dit maakt inzichtelijk welke moeilijke keuzes je vooraf al moet maken om sommige activiteiten voor elkaar te boksen. Het is niet gebruikelijk om een voorschot te nemen op nog niet toegekende bedragen. Maar je moet wel zorgen dat je voorbereid bent. Anders ga je zien dat je enorm achterop raakt met de planning.
4. Wat bedoel je precies met monitoring?
Tijdens de uitvoering is het belangrijk dat je flexibel blijft. Probeer niet jouw plan er lineair doorheen te duwen. Het is een organisch proces. Dat betekent dat je soms van stap 4 terug moet naar stap 1- om daarna de juiste keuzes te maken. Een monitoringsprogramma helpt hierbij. Denk hierbij ook aan sociale componenten (kwalitatieve componenten) naast de kwantitatieve indicatoren. Bij sociale componenten kan je denken aan wat hebben bewoners al gedaan? Zijn inwoners bereid en in staat mee te gaan in de transitie? Bij kwantitatieve inidcatoren kun je denken aan wat is het aantal aardgasvrije woningen wat gerealiseerd is? Wat is de CO2-reductie ten opzichte van de opgave?
Als je bijhoudt wat je hebt gedaan en wat het effect is, is het eenvoudiger om je (jaarlijkse) programma te herijken.
5. Moet je van een uitvoeringsorganisatie een rechtspersoon maken?
Dat is nog niet zeker. Hier zullen we samen nog keuzes in maken. Je kunt als gemeente een energiedienstenorganisatie of bedrijf oprichten. Dat hangt helemaal van de opgave af. Hier komt wel het belang van een langdurige planning om de hoek kijken. Zo zorg je er bijvoorbeeld voor dat je niet te laat begint met nadenken waar de leidingen voor een nieuw warmtenet moeten komen.
6. Zien jullie netschaarste nog als een zwaar beperkende randvoorwaarde, waardoor we niet kunnen starten met de aanpak?
Het is nog te vroeg om daarover iets te zeggen. Daar moeten we met elkaar inzicht in krijgen. Wel kunnen we bijvoorbeeld al hygiëneafspraken maken over hoe je in de woning zaken aansluit.
7. Waar zit de prioriteit in een begroting?
Actieprogramma’s (uitvoering). Het is de grootste inspanning en verdient alle aandacht en tijd. Wel zul je zien dat je in het begin ook veel aandacht aan programmering en het opzetten van een goede monitoring struktuur, en gemeentebreed communicatieverhaal zult moeten besteden.
8. Hoe prioriteren/faseren jullie de buurten in de tijd, maar ook qua inzet?
Er worden enkele focusbuurten genoemd waarbij er is gekeken naar:
- Type wijken / type warmtestrategieën
Wat past wel en wat past niet?
- Corporatiebezit
- Lopende initiatieven
Dus wat doen we al in een wijk?
- Energiearmoede
Uiteindelijk heeft dit geleid tot een keuze voor verkennings- en startwijken die zijn aangewezen in de tranitievisiewarmte en die ook in het uitvoeringsprogramma zijn terechtgekomen.
Bekijk alle onderdelen van de kennissessie terug