Gerrit, laten we beginnen met warmtetransitie 101. Wat is zonthermie?

‘Zonthermie is het genereren van warmte door het opvangen van zonne-energie met thermische zonnepanelen. In combinatie met een vorm van (seizoens)opslag kan zo gedurende het hele jaar warmte worden geleverd.’

Dank voor deze uitleg. Door naar het project. Hoe zijn jullie op dit eiland gestrand?

‘Gestrand? We waren geen schipbreukelingen hoor! We werkten al samen met gemeente Almere. Vattenfall is namelijk ook het warmtebedrijf dat de Stadsverwarming aan Almere levert. Toen de plannen er kwamen om dit leerproject op te starten. Hebben we het project in samenwerking met de gemeente opgezet.’

Wat bedoel je precies met leerproject?

‘Ik hoef jou niet te vertellen dat je techniek niet stilstaat. Toen we tien jaar geleden begonnen met dit project werkten we nog op een ander niveau.’

Voorbeeld?

‘Nu werken we bijvoorbeeld met bovengrondse verbindende leidingen. Tien jaar geleden was de norm om ondergronds de leidingen met elkaar te verbinden.

Is dit project dan wel te kopiëren?

‘Deels zeker wel. We hebben veel geleerd. Alleen ik adviseer echt naar de gebiedsomstandigheden te kijken.

Oké, let’s talk numbers. Wat zijn de keiharde cijfers en (leer)resultaten van dit project?

‘Blij dat je het vraagt. Ik verwachte deze vraag. Daarom heb ik ze paraat. Het zonthermieproject in Almere levert sinds 2010 warm(tap)water. Jaarlijks komt 10% van de warmtebehoefte van de wijk Noorderplassen-West van de 520 zonnecollectoren op het eiland. Het stadswarmtenet levert de overige 90% én garandeert verwarming en warm tapwater op bewolkte dagen.

Voordat je verder gaat. 520! Wow. Hoe groot is dat zonneveld wel niet?

‘Dat is ongeveer een oppervlakte van 3 voetbalvelden aan zonnecollectoren.’

Check, ga verder.

‘Laat ik vooropstellen dat we het doel tussen de 8.000 en 10.000GJ per jaar aan warmte leveren hebben gehaald. Prachtig dat we warmte aan maar liefst 2700 woningen in Noorderplassen-West konden leveren. Samen met de Stadsverwarming zorgt dat voor een CO₂ reductie van 50%. Deze opbrengst is goed voor 1 miljoen douchebeurten per jaar.

Wat is je voornaamste tip voor een gemeente die met een zonthermieproject wil starten?

‘Wat willen we er zelf uithalen? Dat is een belangrijke vraag die de gemeente aan zichzelf moet stellen. Dan maakt het niet uit of je start met een nieuw, of instapt in een bestaand project. En ga niet één-op-één projecten nabootsen. Maar pas de techniek en doelen aan op het gebied waarin je werkt. Het hele traject valt of staat met een sluitende business case.'

Wat moet er volgens jou altijd in een zonthermie business case staan?

‘Dat zijn een paar belangrijke zaken

1. Zorg er altijd voor dat je business case sluitend is

Dit kan alleen als er een plan is met een heldere doelstelling waaraan de gemeente wil en kan meewerken. In dit geval dus een leertraject en geen terugverdienmodel.
 

2. Maak duidelijk wat de onderlinge taakverdeling tussen gemeente en bedrijven is
Hierbij kan worden gedacht aan het beveiligen van het gebied, het schoonhouden van het gebied, maar ook wie acties onderneemt tegen potentieel vandalisme.

3. Onderzoek de mogelijkheden om het project te financieren
Het project in Almere is bijvoorbeeld gefinancierd door Vattenfall, de Bewonersbijdrage, MAP subsidie en Europese subsidie (Crescendo).
 

4. Maak de contactmomenten met (warmte)bedrijven concreet
Zo blijf je als gemeente op de hoogte welke (potentiële) plannen er zijn voor projecten in de gemeente.

Meer weten over zonthermie?

Kijk de kennissessie van het Expertiseteam Warmte terug. Daniel Peyron en Pieter Siekman, inspireren je voor (grootschalige) zonthermie projecten. De centrale vraagstelling tijdens deze kennissessie was hoe je tot een potentieel te onderzoeken Zonthermieproject komt. Én hoe je zo’n concept uitwerkt een haalbare en werkende warmteoplossing. 

 Bekijk de kennissessie

Afbeelding: https://www.vattenfall.nl/duurzame-energie/zonne-energie/zonnestralen-uit-je-douche/