Infiltratie

Lucht treedt op twee maneren een woning binnen

- Via bedoelde ventilatie oplossingen zoals ramen, roosters, ventilatie-oplossingen

- Via onbedoelde routes : kieren

De lucht die via kieren binnenkomt veroorzaakt vaak comfortklachten: hij ios koud (in de wnter) of heet (tijdens hittegolven). Kieren dichten blijkt in de praktijk verrassend vaak een leuke doe het zelf klus waar met de nodig Tender Loving Care (TLC) prachtige resultaten te halen zijn. 

De inflitratie waarde ACH₅₀ geeft aan hoe vaak de lucht in de woning vai infiltratie ververst wordt als er een gesimuleerde windkracht 5 op de woning wordt losgelaten. De gemeten waarden kan in een 4-tal klassen vallen, lopend van "passiefhuis grens" tot "weinig luchtdicht, wat vaak een eufemistische terrm is voor bushokje. We ervaren dat als de luchtdichtheid beter dan 3 ACH₅₀ wordt dat je grip krijgt op de tocht in de woning.

Luchtdichtheidswaarde qv;10 versus ACH₅₀

We krijgen vaak de vraag waarom wij met de ACH₅₀-waarde werken en niet met de in Nederland gebruikelijke qv;10 waarde die bijvoorbeeld in bouwaanvragen genoemd staat bij infiltratie-waarde. Hierbij de opmerking dat de "10" en de "50" slaan op het aantal Pascals (maat voor drukverschil) waarbij de meting met de blowerdoortest gedaan wordt.

qv;10 drukt uit hoeveel liter lucht er per seconde per vierkante meter woonoppervlak door kieren lekt. Het is een maat voor wat je gemiddeld in Nederland aan infiltratie hebt.

ACH staat voor Air Changes per Hour, ongewenste luchtwisselingen van de hele woniong per uur. ACH₅₀ staat voor die meting bij een gesimuleerde windkracht 5. Het is een maat voor hoe goed je woning presteert als het er toe doet (want als het winter is en waait moet de ketel of warmtepomp aan de slag om de boel warm te houden om weggewaaide warmte te compenseren).

Acht redenen voor ons om met ACH₅₀ te werken en niet met qv;10 :

1 - qv;10 meten is in de praktijk een complexe en omslachtige werkwijze omdat de "ruis" van het meten al gauw 2-3 Pascal is. Het waait altijd wel een beetje en die veroorzaakt de 2-3 Pascal ruis. 3 op de 10 is een fout van 30%.

2 - Een officiële qv;10 meting volgens BRL9500.05 vereist een groot aantal metingen bij een groot aantal drukken en dat duurt lang. Tijdens die meetcyclus kan je als adviseur maar weinig doen en dus weinig waarde toevoegen.

3 - De voor de officiële meting benodigde drukken van 80 tot 90 pascal zijn in bestaande huizen niet echt fijn, je kan er dingen mee stuk maken. (90 pascal is een druk van 90 kilo op elke vierkante meter. Knieschotten, aftimmeringen van rolluiken, spanplafonds ... allemaal constructieonderdelen de je daar liever niet aan blootstelt.

4 - De ACH₅₀ meting lukt altijd in 1x en biedt meer dan genoeg inzicht

5 - De hele wereld, inclusief de USA waar ze warmte uitdrukken in Britisch Thermal Units per Square foot zonder met de ogen te knipperen, gebruikt ACH₅₀ en het is dus een fijne maat om mee te overleggen met internationale collega's die ook met het woningeigenarenvraagstuk worstelen.

6 - We hebben ontdekt dat woningeigenaren "de wind waait duwt 5x per uur alle lucht uit de woning" meer resoneert dan "de wind zorgt ervoor dat elke seconde 13 liter lucht per vierkante meter woonoppervlak de woning verlaat"

7 - Onze rekensoftware heeft ACH₅₀ als input en er is geen eenvoudige omrekenmethode om qv;10 om te zetten in ACH₅₀ omdat ze twee verschillende zaken meten.

8 - qv;10 zegt iets over hoe de woning presteert bij windkracht 1,5 en ACH₅₀ meet bij een gesimuleerde windkracht 5, dus als het er toe doet. Wie wil er nu weten hoe luchtdicht zijn woning is als het windstil is?

Gerapporteerd gasverbruik voor verwarmen

Bij de aanmelding wordt al opgeven wat het gasverbruik is, hoe er gekookt wordt en met hoeveel mensen er gedoucht wordt. Als je dan ook het aantal vierkante meters van de woning kent en je hebt bij het woningbezoek een inschatting gemaakt van de efficiency van het verwarmingssysteem (afhankelijk van keteltemperatuur, afgiftesysteem en algehele staat van het verwarmingssysteem) dan kan je op een bierviltje uitrekenen wat de gerapporteerde warmtevraag voor verwarmen met aardgas is. Die drukken we uit in kWh_thermisch per vierkante meter woonoppervlak per jaar. Let op : dit is expliciet een bierviltje berekening! De officiële NTA8800-rekenmethode die sinds 1-1-2021 geldt rekent ook zonnewarmte, warmte afgegeven door apparaten, warmte van mensen en al dat soort zaken mee en gaat er van uit dat de hele woning binnen de thermische schil gemiddeld 18 graden is. Deze rekenwijze is bijzonder arbeidsintensief en rapporteert ook iets anders.

Wij rekenen het bierviltje wel uit omdat het heel snel inzicht geeft en nieuwe vragen oproept. Want de "38" van het voorbeeld hieronder, hoe kan dat? (De oorzaak bleek zeer zuinig stookgedrag i.c.m. een tochtende en onverwarmde zolder en een deur naar de eerste verdieping die alle warmte zo goed mogelijk beneden hield). 

 

De route naar aardgasvrij-ready. 

Hoe energiezung is energiezuinig genoeg, en wanneer is je huis klaar voor iets anders dan aardgas en welke bron moet dat ddan zijn? Daar kan je een boek over schrjiven en uit die discussie gaan we hiier ook niet 1-2-3 komen. Totdat dat wél duidelijk zijn er ondertussen miljoenen mensen die met hun huis aan de slag willen en wel zinvol bezig willen zijn. Daarom hebben we een paar handgrepen en vuistregels die rust brengen in dit vraagstuk.

gedachte 1 : toewerken naar een situatie waarin je de 1400 graden van de gasvlam niet meer nodig hebt geeft je keuzevrijheid

gedachte 2 : energie besparen door te investeren in wooncomfort leidt tot handelingsperspectief

gedachte 3 : je gasketel gebruiken om te oefenen voor "aardgasvrij" kost niks envoorkomt veel teleurstellingen.

gedacht 4 : Ontzettend vaak blijkt dat "Zo Goed Als Redelijkerwijs Kan" (ZGARK) tot voortreffelijk wooncomfort en een uitstekende energieprestatie te leiden.

gedachte 5 : mensen inzicht geen in wat ZGARK voor hen inhoudt leidt er vaak toe dat mensen dat stapje extra gaan zetten, want waarom een dure vakman aan het werk zetten met inferieure materialen, de rekening bestaat gregeld voor 60% uit arbeid, dan wil je ook dat de vakman het beste resulataat levert wat redelijkerwijs mogelijk is.

Deze handgrepen gebruiken voor het maken vaan een routekaart naar aardgasvrij-ready leidt tot de volgende tabel waarin de stappen een logische samenhang hebben. 

De huidige waarde (groen) van de prestatie van de woning berekenen we op basis van het gerapoorteerde gasverbruik. Dit getal schiet echt alle kanten op, buren van elkaar kunnen op respectievelijk 40 en 140 zitten. De ene buurman is alleen en stookt alleen 's avonds een uurtje de woonkamer warm na het werk en laat de rest van het huis koud. De buren zijn met 2 volwassenen en drie kleine kinderen thuis en stoken het huis naar 22 graden met de ramen open voor frisse lucht.

De eindsituatie is in heel veel gevallen een getal tussen de 35 en de 70, al naar gelang de eigenschappen (vooral vorm en bouwwijze) van het gebouw. 

Dingen die de energieprestatie altijd verbeteren:

* Kieren dichten in combinatie met ventilatie verbeteren

* Oud glas vervangen door modern energie sparend glas met hoge isolatiewaardes

* Isoleren zo goed als redelijkerwijs kan van vloer en dak

Als de energieprestatie onder de 75 kWhth/m2.jaar komt zien we in de praktijk dat oplossingen als warmtepompen comfortabele en gezonde woningen opleveren.