De isolatierapporten laten zien welke maatregelen zorgen dat de warmte in de woning blijft en zorgen voor een lagere energierekening. Ilse ter Horst (projectleider energietransitie) en Jonne Besselink (beleidsmedewerker energietransitie) blikken terug en delen hun ervaringen van de eerste pilot in Udenhout. ‘Voor sommige bewoners is het rapport een bevestiging.’

 

Hoe is deze pilot tot stand gekomen?

‘Als gemeente werken we aan diverse programma’s die bijdragen aan de energietransitie. Het programma ‘Aan de slag met je huis’ is er om woningeigenaren bewust te maken en te helpen bij het verduurzamen van hun woning, bijvoorbeeld met een gunstige lening voor het plaatsen van zonnepanelen. Voor de warmtescans zijn wij benaderd door Sobolt. Dit is een organisatie die door middel van slimme technologie tastbare adviezen kan geven over de verduurzaming van woningen. Zij waren op zoek naar gemeenten om warmtescans uit te voeren. Voor onze gemeente waren zij een interessante partij, omdat het gehele proces grotendeels geautomatiseerd is. Hierdoor blijven de kosten per woning erg laag. Als gemeente werken we bij deze pilot nauw samen met de lokale energiecoöperatie.’

 

Wat tof dat jullie hiervoor zijn benaderd! Hoe zijn jullie te werk gegaan om de warmtescans uit te kunnen voeren?

‘Bewoners van geselecteerde woningen kregen vooraf een brief dat er een warmtescan van hun woning gemaakt ging worden. We hebben hierbij een opt-out systeem gehanteerd. Dit houdt in dat wanneer bewoners geen warmtescan willen, zij zich kunnen afmelden. Anders doen ze automatisch mee.’

 

Het was mooi om te zien dat veel bewoners de warmtescans positief ontvingen

 

Wat was de respons hierop, hebben veel mensen zich afgemeld?

‘Bij de pilot in Udenhout waren er heel weinig afmeldingen. Van de circa 1.100 woningen zijn er ongeveer 20 afgevallen. Het was mooi om te zien dat veel bewoners hier positief tegenover stonden. Sommige bewoners dachten wel dat wij de uitkomsten van de warmtescan zouden delen met commerciële partijen voor bijvoorbeeld isolatie van de woning. Daarbij hebben we duidelijk gemaakt dat we dit vanuit de gemeente doen om de inwoner te helpen en het advies dus onafhankelijk is.’

 

Ik las dat de warmtescans ’s nachts plaatsvinden. Hoe zit dat precies?

‘Klopt, er is dan geen directe opwarming door de zon. Een woning kan anders te warm worden waardoor de warmtelekken niet goed zichtbaar zijn op de scans. De warmtescan wordt gemaakt wanneer de buitentemperatuur laag genoeg is. Hierdoor is het temperatuurverschil tussen buiten en binnen groot genoeg en worden de warmtelekken waargenomen. Vandaar dat deze ’s nachts in de wintermaanden worden uitgevoerd.’

 

 

Na het uitvoeren van de warmtescan ontvingen bewoners een rapport. Wat staat hierin?

‘Bij de pilot in Udenhout hebben bewoners het rapport van hun woning per post ontvangen. Hierin staat het warmtebeeld van de woning en welke maatregelen er genomen kunnen worden om de warmtelekken tegen te gaan.’

 

Wat waren de reacties van bewoners op dit rapport?

‘Bewoners hebben het rapport positief ontvangen. Voor sommige bewoners is het rapport een bevestiging. Bijvoorbeeld bij een woning waarbij vorig jaar de spouwmuur is geïsoleerd. Dit effect zie je nu terug in de warmtescan. Maar het kan ook een bevestiging zijn van zaken die niet goed zijn geïsoleerd, zoals randen rondom een raam. Dit zou dan eenvoudig met tochtstrips opgelost kunnen worden.’

 

Wat waren hierna de vervolgstappen?

‘We waren benieuwd naar de vervolgstappen die bewoners nemen na het ontvangen van de warmtescan. Gaan bewoners zich samen met hun buurt aanmelden voor bijvoorbeeld een isolatie inkoopactie? Of zien we een stijging in de aanvraag van energieadviezen?  We zagen helaas weinig toename in de aanvragen. Daarom hebben we besloten om de bewoners te bezoeken voor korte interviews. Hoe hebben zij het rapport ervaren, wat zijn de vervolgacties geweest, is er vraag naar subsidie, etc.’

 

Bij de energietransitie is het belangrijk dat mensen meerdere keren benaderd worden, om ze uiteindelijk over de streep te trekken tot het nemen van duurzame maatregelen

 

Het was dus moeilijk om mensen mee te krijgen. Hoe zijn jullie daarmee omgegaan?

‘We hadden al snel besloten dat we bij een vervolg de rapporten persoonlijk willen aanbieden. We zien het rapport dan niet meer als informatieverschaffing, maar als aanleiding tot een gesprek. Op die manier hopen we inwoners net een extra zetje te geven, waardoor ze over gaan tot een energieadvies en uiteindelijk tot daadwerkelijk verduurzamen.’

 

‘De lokale energiecoöperaties spelen een belangrijke rol in het stimuleren van inwoners tot het nemen van duurzame maatregelen. Zij helpen en begeleiden inwoners in het proces. Bij de energietransitie is het belangrijk dat mensen meerdere keren benaderd worden, om ze uiteindelijk over de streep te trekken tot het nemen van duurzame maatregelen. Juist de herhaling is belangrijk om uiteindelijk aan de slag te gaan met de woning. Er is nu misschien geen direct effect zichtbaar, maar mogelijk wel in de (nabije) toekomst. De communicatie eromheen en richting bewoners blijft heel belangrijk.’

 

Ondanks dat het bij bewoners nu misschien niet direct leidt tot duurzame maatregelen, wat draagt de warmtescan bij voor jullie als gemeente?

‘Voor ons als gemeente geeft de warmtescan inzicht in de staat van de woningen in bepaalde gebieden. Zo kunnen we gerichter inspelen op collectieve inkoopprojecten, zoals HR++ glas, als dat van meerwaarde is in een desbetreffende wijk of buurt. Daarnaast geeft de pilot van de warmtescans ons meer inzicht in wat ervoor nodig is om inwoners te helpen bij de verduurzaming van hun woning.’

 

Wat zijn de toekomstplannen voor het aanbieden van deze warmtescans?

‘Afgelopen winter (21/22)  stonden er nog drie locaties op de planning om in totaal 1500 warmtescans uit te voeren. Na ongeveer een half jaar gaan we monitoren wat bewoners met de warmtescans hebben gedaan en hoeveel mensen tot uitvoering zijn overgegaan. Ook die resultaten zullen uiteindelijk invloed hebben of we dit project verder gaan.’