Lokale verduurzaming stagneert. In Bernheze blijkt waarom
Begin deze maand stuurde minister Jetten voor Klimaat en Energie een brief aan de Kamer over projecten voor windenergie op land en de regionale energiestrategieën. Jetten concludeerde dat de voortgang in veel van de RES-regio’s in de afgelopen maanden beperkter was dan in de periode daarvoor. Omgevingsweb besprak de inhoud van de brief in een blog.
Ook in Noordoost Brabant is lokaal klimaatbeleid een taai dossier. In Bernheze, bijvoorbeeld, blijkt het opwekken van 0,06 terra watt uur duurzame energie makkelijker gezegd dan gedaan. Waarom is het zo lastig om de duurzaamheidsambities te realiseren? Daarover ging NRC voor deze longread onder andere in gesprek met wethouder Rien Wijdeven. Wat blijkt? Samenwerken met inwoners is misschien wel de grootste uitdaging. De meningen – ook van de schrijver van dit artikel – blijken van meet af aan vrij gekleurd. Vol emotie stellen inwoners dat ze geen “reusachtige windmolens” in hun achtertuin willen. Wijdeven: ‘Ik snap de zorgen heel goed. Maar we móeten duurzame energie opwekken.’
Heleen de Coninck is koppig optimistisch: ‘1,5 graden kan wél, als we lef hebben’
Het mag dan de realiteit zijn dat de verduurzaming langzamer gaat dan gehoopt, het is geen vrolijke boodschap om de zomer mee in te gaan. Toch is er volgens klimaatwetenschapper Heleen de Coninck nog geen reden om bij de pakken neer te gaan zitten. Waar veel klimaatwetenschappers denken dat het niet gaat lukken om de opwarming van de aarde voldoende te beperken, ziet De Coninck het zonniger in. Volgens deze hoogleraar aan de TU Eindhoven en medeauteur van het IPPC-klimaatrapport is het mogelijk om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graden. Natuurlijk, daar is een systeemverandering voor nodig. Maar, stelt De Coninck in het Vox-magazine van de Radbouduniversiteit Nijmegen: ‘Systeemverandering kan sneller gaan dan je denkt, dat gaat niet lineair. Met duurzame elektriciteit is dat ook gebeurd. De innovatie, beleidsontwikkeling en gedragsveranderingen gingen zó snel, een paar jaar geleden had niemand dat voorspeld.’
Doe de Tienkamp: de energietransitie naar de hoogste versnelling
Hoe krijgt duurzame gebiedsontwikkeling in de praktijk vorm? Op gebiedsontwikkeling.nu verscheen er deze maand een serie van drie artikelen onder de noemer ‘Doe de Tienkamp’, waarin duidelijk wordt dat het vormgeven van de energietransitie niet eenvoudig is. Wat houdt de opgave precies in? Wat is het speelveld? En hoe kan de energietransitie ruimtelijk beslag krijgen?
Deel 1 en deel 3 (dat binnenkort verschijnt) van de serie gaan in op de Europese context en de sturing door de Nederlandse nationale overheid, en de sturingsmogelijkheden van gemeenten. Misschien wel het interessantst voor ons is deel 2, dat gaat over de regio en de regionale energiestrategieën. Deze longread geeft een overzicht van RES-dilemma’s, Omgevingswet-instrumenten en een zestal afwegingen om partijen die de energietransitie vorm moeten geven te helpen in dit proces.
GigaWatt
Helemaal uitgelezen? Niet getreurd, want ook dan hebben we een goede vakantietip: het Nederlandse bordspel GigaWatt. GigaWatt is een soort combinatie van Risk, Monopoly en Catan, waarin de energietransitie centraal staat. Iedere speler is een Europese regio die zijn economie tussen 1990 en 2050 moet zien om te vormen van een fossiele in een duurzame. Je investeert in energiecentrales, technologie, batterijopslag en een Europees stroomnetwerk om elektriciteit te verhandelen met andere spelers. De uitdaging is om de groeiende elektriciteitsvraag in je eigen regio bij te houden en tegelijkertijd de onvoorspelbare productie en vraag in evenwicht te houden. Wie als eerste zijn energiesysteem volledig duurzaam heeft, is de winnaar. De online Kickstarter van het spel is inmiddels gesloten en het spel ligt naar verwachting in november 2022 in de winkels – net op tijd voor de kerstvakantie. Voor wie dat nog een vakantie te ver vindt, is er alvast een online versie om te proberen.