Transportcapaciteit is de ruimte die er op het elektriciteitsnet is om elektriciteit te transporteren van opwekkers (elektriciteitscentrales en wind- en zonneparken) naar verbruikers (huishoudens, bedrijven, industrie). Wanneer er geen ruimte meer op het elektriciteitsnet is om elektriciteit te transporteren, spreken we van transportschaarste.
Onlangs werd in Brabant en Limburg deze maximale capaciteit van het hoogspanningsnet bereikt. Dat betekent dat ‘grootverbruikers’ van elektriciteit in deze provincies geen nieuwe aansluitingen meer kunnen krijgen op het elektriciteitsnetwerk.
Het energienet efficiënt benutten
Uit onderzoek van Enexis blijkt dat wanneer er bij de Regionale Energiestrategieën rekening gehouden wordt met het zo efficiënt mogelijk benutten van het energienet, er flink bespaard kan worden op ruimte, tijd en maatschappelijke kosten. In gesprekken met stakeholders (zoals overheden, RES-organisaties en bedrijven) krijgt Enexis dan ook regelmatig vragen over wat er concreet gedaan kan worden om het elektriciteitsnet en de beschikbare transportcapaciteit zo efficiënt mogelijk te benutten.
De netbeheerder stelde daarom een handreiking samen om de praktische oplossingsrichtingen voor efficiënt netgebruik inzichtelijk te maken. In de handreiking staat ook wanneer die oplossingen wel of niet kunnen worden toegepast. Dat is bijvoorbeeld afhankelijk van de beschikbare transportcapaciteit of van de vraag of het gaat om een nieuwe afnemer.
Oplossingsrichtingen
Eén zo’n oplossingsrichting is bijvoorbeeld het combineren van zon en wind. Door op één plek zon én wind op te wekken, kan er optimaal gebruikgemaakt worden van de beschikbare transportcapaciteit voor teruglevering. Het waait immers niet altijd en er is ook niet altijd zon, maar de aansluiting moet altijd de piekbelasting aankunnen. Door zon en wind op één locatie te combineren, wordt er constanter energie opgewekt.
Een andere oplossing is om grote afnemers van elektriciteit rechtstreeks te koppelen aan een nabijgelegen elektriciteitsopwekker. Via zo’n “Directe Lijn” kan een elektriciteit geleverd worden zonder tussenkomst van het openbare net, waardoor het elektriciteitsnet dus minder wordt belast.
Structurele uitbreidingen
Zulke oplossingen kunnen een bijdrage leveren aan efficiënt gebruik van het elektriciteitsnet, maar in gebieden met transportschaarste, zoals Brabant en Limburg, zijn deze oplossingen niet voldoende. Daar is netuitbreiding nodig om de transportcapaciteit te vergroten. Zulke structurele uitbreidingen neemt Enexis op in het investeringsplan, waarbij onder andere wordt gekeken naar de verwachte vraag en het verwachte aanbod. In de handreiking geeft Enexis aan dat gemeenten en RES-regio’s hierbij kunnen helpen door concreetheid en zekerheid te bieden in plannen en samen te werken aan snelle planprocedures en vergunningverleningstrajecten
Hoe kom je in actie?
Wat kunnen gemeenten en ondernemers in Noord-Brabant verder doen om met de transportschaarste om te gaan? En waarom is het niet alleen belangrijk om nú in actie te komen, maar ook om die opgave samen op te pakken? Daarover was in het provinciehuis van Noord-Brabant op 15 juni een informatiebijeenkomst, met experts van de overheid en uit het bedrijfsleven. De hele bijeenkomst is op onze eigen website terug te kijken. Of kijk deze kennissessie terug die de RES Noordoost Brabant hield over de mogelijkheden die gemeenten hebben om eerder in actie te komen.