Minister Rob Jetten voor Klimaat en Energie schreef in mei 2022 een ‘’Zonnebrief’’ aan de Tweede Kamer waarin hij onder andere beschrijft welke volgorde van zonne-energie de voorkeur heeft en de oproep doet om de openbare ruimte op verschillende manier te gebruiken ook wel multifunctioneel ruimtegebruik genoemd. Deze kamerbrief uit mei 2022 is in het licht van de ontwikkelingen rondom zon ook voor de RES NOB nog steeds relevant, omdat er handvatten worden geboden waarmee de gemeenten in de regio aan de slag kunnen.

Afspraken in het coalitieakkoord

In het coalitieakkoord van het huidige kabinet zijn afspraken gemaakt over de inzet voor grootschalig zon op dak en multifunctioneel ruimtegebruik bij zonnesystemen. In Nederland is de ruimte schaars en zijn er meerder opgaven die een ruimtevraag hebben, zoals woningbouw, klimaatadaptatie en de stikstofaanpak. Daarom wil het kabinet zoveel mogelijk in zetten op multifunctioneel ruimtegebruik en slimme functiecombinaties. Het heeft de voorkeur om zonne-energie te ontwikkelen op daken en te bekijken hoe bestaand ruimtegebruik kan worden gecombineerd met de opwek van zonne-energie. Er zal echter ook behoefte blijven aan grondgebonden zonnesystemen, de zogeheten zonneparken. Daarbij geeft het kabinet aan dat de landbouw- en natuurgronden zo veel mogelijk ontzien moeten worden.

Functiecombinaties

Multifunctioneel ruimtegebruik, dus het op meerder manieren gebruiken van ruimte, kan volgens het kabinet worden gerealiseerd door slimme locatiekeuzes.. Zo zijn er speciale zonnepanelen die enig licht doorlaten waarbij afgeschermde frambozen goed gedijen. De zonnepanelen bieden dus, naast het opwekken van duurzame energie, voordelen bij de frambozenteelt. Bij slimme locatiekeuzes kan worden gedacht aan het realiseren op locaties zoals Rijksgronden, waterzuiveringsinstallaties, vuilnisbelten, binnenwateren of bermen van spoor- en autowegen.
Een minimum in dubbelfuncties beschrijft het kabinet niet. Gemeenten hebben daarover zelf zeggenschap. Bij nieuwe functiecombinaties denkt het Kabinet aan een zonneveld samen met natuurherstel of klimaatadaptatie, of samen met landbouw of bijvoorbeeld recreatie.

Voorkeursvolgorde

In de kamerbrief wordt een voorkeursvolgorde beschreven voor zon. Dat is in eerste instantie op gebouwen en andere objecten en onbenutte terreinen in de gebouwde omgeving, daarna op grond buiten de gebouwde omgeving, zoals langs infrastructuur, en tot slot op functionele gronden zoals landbouw- en natuurgronden. Het vorige kabinet heeft provincies en gemeenten opgeroepen regie te nemen op de inpassing voor zonne-energie door hier ruimtelijk beleid voor te formuleren en daarbij uit te gaan van de voorkeursvolgorde. Uit de monitor RES 1.0 van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) blijkt dat dit in de meeste RES’en terug komt maar dat zij soms moeite hebben met het in de praktijk brengen ervan.